O Hrabalu, Nymburku, Kostomlatach i okolicach - w najnowszym "Toposie"

 

MIASTECZKO POD SPECJALNYM NADZOREM

Z JANEM ŘEHOUNKIEM O HRABALU I NYMBURKU ROZMAWIA PRZEMYSŁAW DAKOWICZ 

[CZĘŚĆ DRUGA – dwa fragmenty]

 

[…]

– Po złożeniu w lipcu 1944 roku egzaminu teoretycznego w Hradcu Královéj Hrabal zostaje skierowany na stację Kostomlaty.

– Do Kostomlat w zasadzie wraca – to jego macierzysta stacja. I pracuje tu jako dyżurny ruchu aż do sierpnia 1945. Wówczas bierze urlop, aby dokończyć studia na wydziale prawniczym.

– Zanim wróci do Pragi, w Nymburku wybuchnie jeszcze powstanie majowe – 2 maja z podziemia wychodzi liczący dwudziestu członków Rewolucyjny Komitet Narodowy. Powstanie zorganizowali kolejarze, prawda? Jaki był jego przebieg?

Aby czytać dalej, kliknij w link pod ilustracją.

Pod ścianą niecichnącego płaczu

 

Ruch samochodowy jest tu ograniczony – od Piłsudskiego, która ciągnie się wzdłuż torów, ulicę Mielczarskiego dzielą trzy metalowe paliki i biało-czerwony szlaban.

Dworzec kolejowy jest oddalony o kilkaset metrów. Przez całe studia przesiadałem się tu z pociągu jadącego od strony gór, od Nowego Sącza i Krościenka, do pociągu łódzkiego. Miewałem przerwy w podróży – spacerowałem wtedy wzdłuż peronów i paliłem, czasem ulicą Piłsudskiego docierałem aż do Alej. Zapadał wieczór, rozjarzały się witryny sklepów i restauracji, zamazane ludzkie postaci płynęły w szarym powietrzu.

Zastanawiające, że przez wszystkie te lata nie przyszło mi na myśl, by pójść w przeciwną stronę, tam, gdzie do Piłsudskiego przytyka ulica Mielczarskiego, podczas wojny i przed wojną nosząca nazwę Fabrycznej – jakby jakaś siła trzymała mnie z dala od historii tego miejsca i od ludzi, którzy żyli tu i umierali przed kilkoma dziesiątkami lat.

Teraz stałem przy zbiegu dawnej Fabrycznej i Przemysłowej. Kiedy Niemcy utworzyli częstochowskie getto, właśnie tu była jego wschodnia granica.

"Cokolwiek daléj" - cykl tekstów w miesięczniku "Twórczość"

 

 

W najnowszym numerze miesięcznika „Twórczość” zainaugurowany został cykl Cokolwiek daléj. Kolejne odcinki w najbliższych miesiącach.

 

 

U źródeł pomysłu ten wiersz Cypriana Norwida:

 

Przeszłość

 

Nie Bóg stworzył przeszłość, i śmierć, i cierpienia,

Lecz ów, co prawa rwie;

Więc nieznośne mu dnie,

Więc, czując złe, chciał odepchnąć spomnienia.