Dorastanie do Apokalipsy. Notatki na marginesie "Planety Piołun" Oksany Zabużko (3)
Notatka druga: REWOLUCJA REALIZMU [fragment]
[…] Dokonuje się oto czwarta z ukraińskich rewolucji – rewolucja realizmu. Wszystkie maski opadły – świat stoi przed prawdą nagą (jest to, w wielkim stopniu, jego własna nagość) i nareszcie dostrzega Ukrainę, nie odwraca od niej głowy. Przemiana dokonuje się w wielu sferach i na wielu poziomach – w samej Ukrainie i w świecie zachodnim. Jest to rewolucja percepcji i świadomości zbiorowych. Jak przed dekadą, po Euro 2012, w niemieckiej wersji portalu Amazon książki Oksany Zabużko przesunięto z działu „literatura rosyjska” do działu „literatura wschodnioeuropejska” (por. UP 380), tak dziś Ukraina staje się widoczna i definiowalna dla większej części świata. Nie jest już „młodszą siostrą” Rosji – różni się od niej tym, czym ukraiński rolnik ruszający na wiosenny siew w hełmie i kamizelce kuloodpornej różni się od złodzieja zboża przybijającego na rosyjskim statku do brzegu Morza Azowskiego; tym, co najgłębiej niewspółmiernymi czyni strach bezbronnych cywilów w podziemiach mariupolskiego Teatru Dramatycznego i zapalczywość pilota zrzucającego bomby na budynek, przed którym wielkimi literami wypisano słowo „dzieci”; tym, co gwałcone ukraińskie dziewczynki, dziewczęta i kobiety odróżnia od gwałcicieli w mundurach Federacji Rosyjskiej.
Po niemal trzech dekadach ostatecznie nieaktualne stają się gorzkie diagnozy wygłaszane przez narratorkę głośnych, właśnie u nas wznowionych, Badań terenowych nad ukraińskim seksem. Ukraińcy nie muszą już mówić tylko o tym „jak, ile i w jaki sposób ich bito” (BT 146). Ich „ukraińskie «mogę!»” nie jest już (i, miejmy nadzieję, nigdy więcej nie będzie) „samotne i dlatego bezsilne” (BT 33).
Rewolucja realizmu zmienia Europę. […]
Pełen tekst w bieżącym numerze miesięcznika „Twórczość” (2022, nr 6).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz