piątek, 7 grudnia 2012

Tomasz Burek o "Placach zabaw ostatecznych"


Tekst laudacji wygłoszonej 7 lipca 2012 r. w trakcie gali nagrody poetyckiej 'Orfeusz' im. K. I. Gałczyńskiego.



Zbiorem wierszy zatytułowanym Place zabaw ostatecznych dowiódł Przemysław Dakowicz, że należy mu się miejsce w ścisłym gronie wirtuozów współczesnego modelu poezji uczonej, erudycyjnej. I aluzyjnej. 
Sam tytuł książki pomyślany został jako gęsta sieć nawiązań i ech zwielokrotnionych. Nieprzypadkowo też trajektoria historii świętej (jej sygnałami: Łazarz, Wielki Piątek) co najmniej w konstelacji wierszy powstałych wiosną 2010, tych specjalnie datowanych, przecina się z historią przeklętą, która nie odpuszcza nam, chociaż Fukuyama niedawnymi czasy obwieścił koniec historii.
Innymi słowy, wiersze i poematy z tomu Place zabaw ostatecznych stanowią, jak u mistrza gatunku, Eliota, wypadkową szoku poznawczego i kulturowych zapośredniczeń, wypadkową destrukcji i rekonstrukcji, empatii i dystansu. Ironiczna świadomość wzajemnego niedopasowania stałych komponentów kondycji ludzkiej: nieważkości, lekkomyślności istnienia i rzeczywistości eschatologicznej z jej najdalszymi perspektywami, ona to właśnie, przybierając również postać autoironii, czyni Zabawy ostateczne lekturą nieoczywistą.
I coś jeszcze. Niewinne z pozoru, intrygujące w istocie fotografie, będące, z wyjątkiem jednej, dziełem samego poety, potęgują tu efekt świata zawieszonego w próżni. 
Chciałbym w konkluzji powiedzieć, że poeta naszych szerokości geopolitycznych bywa najsprawniejszym deszyfrantem tajemnic podświadomości zbiorowej. Ale Państwo tego nie słyszeli.

Tomasz Burek
[przedruk za: "Topos" 2012, nr 5, s. 204]




źródło: "Rzeczpospolita"
TOMASZ BUREK - ur. w roku 1938. Krytyk literacki, historyk literatury, eseista, w okresie PRL działacz opozycji. W latach 1970-1985 pracownik Instytutu Badań Literackich, skąd został zwolniony z powodów politycznych. Od 1980 członek NSZZ Solidarność. Uczestniczył w rozpoczętej 7 maja 1980 r. głodówce w obronie aresztowanego twórcy Niezależnej Oficyny Wydawniczej Mirosława Chojeckiego i drukarza Bogdana Grzesiaka. Współpracownik wychodzących poza cenzurą czasopism: "Nowy Zapis", "Kultura Niezależna", "Almanach Humanistyczny" oraz "Puls". Za udział w rozwoju niezależnej kultury polskiej otrzymał w 1988 roku nagrodę Polcul Foundation w Australii. W tymże roku został członkiem polskiego PEN Clubu. Autor m.in.: Zamiast powieści, Dalej aktualne, Jaka historia literatury jest nam potrzebna?, Żadnych marzeń, Dzieło niczyje, Dziennik kwarantanny, Niewybaczalne sentymenty. Więcej informacji

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz